Opgelucht ademhalen: snotneus mag weer de klas in

De klassen werden wel héél leeg, de afgelopen weken. Eén nies was al reden om een leerling naar huis te sturen. En dan moet het echte ‘snotterseizoen’ nog beginnen. Reden voor het kabinet om de coronaregels voor het basisonderwijs te veranderen: snotterende en hoestende kinderen mogen sinds deze week weer gewoon naar school.

Ouders, maar ook scholen en leraren zijn over het algemeen blij met die beslissing. „De afgelopen weken waren veel kinderen afwezig”, zegt René Tips, directeur van basisschool Wereldwijs in Houten. „In groep drie waren er op een gegeven moment acht niet. Dat is echt slecht: het is de start van het jaar, je wilt beginnen met de leerstof, een groep vormen. Kinderen moeten gewoon naar school.”

„Ik vind het een logische stap”, zegt ook Jan van de Ven van het Lerarencollectief, een beroepsorganisatie voor leraren. „Er waren de afgelopen weken klassen waarvan een derde van de leerlingen thuis zat met een snotneus. En dan is het nu nog mooi nazomerweer.”

Leraren reageren verschillend op de versoepeling, ziet hij in zijn achterban. „Sommigen zijn blij, maar er zijn er natuurlijk ook die zich zorgen maken om hun gezondheid vanwege snotterende leerlingen in de klas.”

Lees ook Ramen en deuren open op de scholen, is het advies

Bij Tips op school is er, voor zover hij weet, geen paniek over het besluit. De school is wel zo voorzichtig mogelijk: docenten houden afstand tot elkaar en wie de school niet echt in hoeft, moet buiten blijven. „De schoolfotograaf is dit jaar afgezegd. Die komt volgend jaar wel weer.”

De meeste ouders zullen opgelucht ademhalen. Zij moesten de afgelopen weken geregeld thuisblijven vanwege een snotterend kind. Lobke Vlaming, directeur van belangenorganisatie Ouders & Onderwijs, ondervond dat vorige week zelf, omdat haar vijfjarige zoontje (een vroege leerling in groep drie) verkouden was. „Kinderen zijn nu eenmaal permanent verkouden”, zegt ze. „Dat ze dan thuis moeten blijven, is niet werkbaar en in de meeste gevallen onnodig. ”

Alle basisschoolleerlingen kunnen dus weer naar school, maar of dat zo zal blijven, is de vraag. Want leraren met een snotneus moeten wél thuisblijven en wachten op een coronatest. En er zijn al te weinig leraren.

Aan het begin van het schooljaar was op 8 procent van de scholen de formatie niet rond vanwege het lerarentekort, zegt een woordvoerder van de Algemene Vereniging Schoolleiders. Daar komen nu in rap tempo ziekmeldingen bij. Van leraren die zelf klachten hebben, of een partner met klachten, of die in de risicogroep zitten en sowieso niet naar school willen komen.

Eerste dag zonder invallers

Maandag was de eerste dag sinds de zomervakantie dat alle leraren van basisschool Wereldwijs er waren en de school zonder invallers kon. De afgelopen weken stond de telefoon van directeur Tips roodgloeiend met telefoontjes van kuchende leraren, ook in het weekend. „Zondag belden er weer twee. Ach, dat is het lot van de directie momenteel”, zegt hij nuchter. „Zolang het gaat, gaat het goed.” Gelukkig, zegt hij, heeft zijn bestuur tests ingekocht bij commerciële bureaus waardoor leraren de uitslag snel hebben.

Het testbeleid is de komende periode een cruciale factor zegt ook Jan van de Ven. „Dat leraren nu voorrang krijgen in de teststraat is mooi, maar we zijn vooral in afwachting van sneltesten. Idealiter zou een verkouden leraar binnen een halve dag moeten weten of er sprake is van corona of niet. Maar die sneltesten zijn er op zijn vroegst in november, begrijp ik van minister De Jonge.”

Lees ook School moet streng zijn en snel testen

Ook op middelbare scholen leidt corona tot veel thuiszitters: gemiddeld zo’n 10 tot 15 procent, schat een woordvoerder van de VO-raad, de vereniging van middelbare schoolbesturen. „Er zijn hoge uitschieters en scholen waar het helemaal niet speelt.” Maar snotterende middelbare scholieren moeten nog steeds thuisblijven van het kabinet, ook al zijn ze soms jonger dan dertien jaar. De nieuwe regels gelden alleen voor het basisonderwijs.

Opmerkelijk genoeg kwamen die nieuwe regels zelfs voor direct betrokkenen afgelopen vrijdag als een verrassing. In een overleg twee weken geleden met minister Arie Slob (Onderwijs, ChristenUnie) drongen verschillende belangenorganisaties al aan op het verhogen van de leeftijdsgrens voor verplicht thuisblijven met een snotneus. Maar tot de persconferentie van vrijdagavond hoorden ze daar niets meer over.

Beetje jammer, vindt Jan van de Ven van het Lerarencollectief. „We hadden het fijn gevonden als we meegenomen waren in dit besluit.” Nu ontbrak de tijd om de omslag goed voor te bereiden, wat dit weekend tot een hoop onrust onder leraren en schoolleiders leidde.

„We zijn blij dat het besluit is genomen, maar we hadden er graag eerder van geweten”, zegt ook een woordvoerder van de PO-Raad, de vereniging van basisschoolbesturen. „Dan hadden we onze leden kunnen voorbereiden.”

Het ministerie van Onderwijs zegt in een reactie veel waarde te hechten aan „goede afstemming”, maar dat dit „door de snelheid van de beleidsvorming niet op een manier is gelukt zoals we dat eerder hebben gedaan.”

Op de school van directeur Tips leidde het onverwachte bericht niet tot onrust. „Ik heb er maar één mailtje over gekregen van een ouder”, zegt hij. „De meesten zullen wel blij zijn. Dat snap ik: ik zou hier als ouder ook blij van worden.”

Lees ook De kindersnotneus is niet de grootste bron van zorg

Correctie (23 september 2020): In een eerdere versie van dit stuk stond dat basisscholieren tot 12 jaar met een snotneus naar school mogen. Dat moet zijn: tot en met 12 jaar. Het is aangepast.